Owrzodzenia pojawiają się zazwyczaj na nogach, w okolicy stawu skokowego i kolanowego. Powstają najczęściej w wyniku zaniedbania żylaków lub ich złego leczenia. Przewlekła niewydolność żylna, bo tak fachowo nazywane są żylaki, prowadzi do uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych.
To sprawia, że skóra oraz tkanka mięśniowa są źle odżywione i dotlenione. Tak tworzą się rany, które na początku są niewielkie, ale z czasem mogą objąć znaczną powierzchnię. Ale nawet te niezbyt rozległe owrzodzenia, ze względu na niedobór składników odżywczych i tlenu, długo się goją i łatwo dochodzi w nich do zakażeń.
Co sprzyja powstawaniu przewlekłej niewydolności żylnej?
- Wiek;
- Otyłość;
- Długie stanie lub siedzenie. Najbardziej narażone na tę chorobę są zarówno ekspedientki, które przez osiem dziennie stoją za ladą, ale także np. urzędniczki, które w pracy siedzą bez przerwy za biurkiem. Najzdrowszym zawodem, jeśli chodzi o kondycję żył, jest zawód listonosza;
- noszenie butów na wysokich obcasach i obcisłej, niewygodnej odzieży;
- geny – jeśli jedno z rodziców ma żylaki, to ryzyko wystąpienia żylaków u dziecka jest cztery razy większe niż w rodzinie, w którym tego schorzenia nie ma;
- u kobiet dodatkowym czynnikiem ryzyka jest ciąża i wpływ hormonów, np. antykoncepcja sprzyja powstawaniu pajączków, czyli drobnej sieci naczyń krwionośnych tuż pod skórą, które mogą sprzyjać powstaniu owrzodzeń. Dzieje się tak, bo estrogeny zwiotczają mięśnie gładkie, co powoduje, że naczynia stają się bardziej wiotkie i rozciągliwe.
Gdy tylko pojawią się owrzodzenia, ważne jest, by ustalić, co doprowadziło do ich rozwoju i wyleczyć schorzenie, które było ich przyczyną.
Zwłaszcza, że przewlekła niewydolność żylna może doprowadzić nie tylko do owrzodzeń, ale też do zakrzepowego zapalenia żył głębokich. A to może z kolei wywołać potencjalnie śmiertelny zator tętnicy płucnej.
Mam ranę owrzodzeniową, co mogę zrobić?
Według ekspertów z Europejskiego Towarzystwa Leczenia Ran owrzodzenia powinno się leczyć zgodnie z tzw. strategią TIME:
T jak Tissue, czyli oczyszczenie rany – sprawdzenie, czy nie ma w niej ciał obcych, martwych tkanek lub innych zanieczyszczeń, które ułatwiłyby wniknięcie bakterii.
I jak Infection and inflammation control – kontrola infekcji i zapalenia. Zakażenie rany to najpoważniejsze powikłanie rany. Utrudnia i opóźnia gojenie.
M jak Moisture – zadbanie o wilgotność rany oraz kontrolę wysięku. Sucha rana źle się goi, ale nadmiar wilgoci też nie jest korzystny, bo sprzyja rozwojowi infekcji.
E jak Edges, czyli brzegi – przypomnienie o sprawdzeniu, czy na brzegach rany tworzy się naskórek, bo to znak, że rana dobrze się goi.
Jak zgodnie z tymi zasadami leczyć owrzodzenie?
- T – oczyszczenie rany, czyli usunięcie martwych tkanek i zlikwidowanie wysięku.
Wykonaj lawaseptykę – oczyść ranę z martwych tkanek, skrzepów krwi, wysięku, a także z bakterii często ukrytych pod warstwami martwej tkanki. Użyj do tego płynu zawierającego detergent i substancję o właściwościach antybakteryjnych. Skutecznym lawaseptykiem jest płyn na rany zawierający oxadermol oraz dichlorowodorek oktenidyny – Octenilin płyn do irygacji.
WAŻNE! Octenilin płyn do irygacji możesz aplikować bezpośrednio na owrzodzenie. Możesz nasączać nim także opatrunki i tampony i nawilżyć w ten sposób ranę, jeśli jest taka potrzeba.
Octenilin płyn do irygacji zastosowany na ranę nie powoduje bólu. Do oczyszczenia rany owrzodzeniowej możesz też użyć opatrunku na rany schülke wound pad w kolorze niebieskim, nasączonym octenilinem płynem do irygacji. Tak przygotowanym opatrunkiem kilka razy przetrzyj ranę. Jeśli nie masz octenilinu płynu do irygacji, zastosuj 0,9 proc. sól fizjologiczną.
- I – kontrola infekcji. To bardzo ważny etap, bo każda infekcja w istotny sposób zaburza proces gojenia rany, ale może też całkowicie zahamować ten proces i doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Dlatego zastosuj skuteczne i bezpieczne leki antyseptyczne, które pozwolą uniknąć infekcji.Lekiem polecanym jest octenisept, który ma zdolność usuwania bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, drożdżaków i wirusów. Octenisept może być stosowany profilaktycznie, tak długo aż rana zagoi się całkowicie. Nie ma bowiem obawy, że dojdzie do rozwoju bakterii opornych, czyli bakterii trudnych bądź niemożliwych do zniszczenia dostępnymi dziś lekami.Aby zabezpieczyć ranę przed zanieczyszczeniem, zastosuj specjalistyczny opatrunek. Najlepiej zawierający srebro. Pamiętaj tylko, aby opatrunek dobrze chronił całą ranę.Jeśli chcesz mieć pewność, że na ranę zastosowałeś środek skuteczny i bezpieczny, sprawdź sposób jego rejestracji. Wybierz lek – produkt leczniczy, a nie wyrób medyczny lub kosmetyk. Tylko lek – produkt leczniczy został dokładnie przebadany w ramach tzw. badań klinicznych i przedklinicznych, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność jego stosowania.
- M – wilgotność rany. Aby rana dobrze i szybko się goiła, musi być lekko wilgotna. Dzięki wilgoci mogą się w niej przemieszczać keratynocyty i fibroblasty, odpowiedzialne za proces gojenia, oraz komórki układu odpornościowego, które zwalczą bakterie i wirusy.Gojeniu nie sprzyja zarówno brak, jak nadmiar wilgoci w ranie. Nadmierny wysięk powoduje bowiem, że do rany dostaje się duża ilość enzymów uszkadzających tkanki.
Dlatego w przypadku ran owrzodzeniowych żylnych używaj opatrunków zdolnych do regulacji poziomu wilgotności wysięku w ranie.
Jak używamy octenilin żel?
- Jeśli w ranie wysięk jest zbyt mały, aplikujesz na ranę cienką warstwę octenilinu w żelu, a następnie nakładasz opatrunek.
- Jeśli w ranie jest wysięk, oczyść ranę, potem aplikuj punktowo octenilin żel, a na koniec załóż opatrunek specjalistyczny.Octenilin żel zmniejsza odczucie bólu. Możesz go stosować w połączeniu ze wszystkimi opatrunkami specjalistycznymi. Nie tylko oczyszcza i nawilża ranę, ale też działa antybakteryjnie.
- E – tworzenie naskórka. Aby wokół rany, na jej brzegach zaczął tworzyć się naskórek, musisz usunąć stare lub nieprawidłowe komórki, które się tam znajdują. Naskórek będzie się szybko tworzył, jeśli zastosujesz cienkie warstwy ochronne ochronne specjalistycznych produktów dedykowanych ochronie brzegów rany – np. Dermilen czy Octenicare .