Rany odleżynowe powstają w wyniku zaburzeń ukrwienia tkanki i skóry, wywołanych długotrwałym naciskiem na którąś z części ciała. Może to być przypadek chorych, którzy wiele godzin przebywają w tej samej pozycji (np. z niedowładem w śpiączce, ale również po operacjach, gdy pacjent długotrwale leży bezwładnie i nie jest pod właściwą opieką).
Rany odleżynowe – przyczyny odleżyn
U chorych leżących na plecach odleżyny najczęściej powstają wzdłuż kręgosłupa, w okolicy krzyżowej, na potylicy, małżowinach usznych, w okolicy łopatek i na piętach. Natomiast u pacjentów leżących na boku początki odleżyn tworzą się w okolicy stawu biodrowego, po wewnętrznej stronie kolan, w okolicy kostek i za uszami.
Odleżyny są bolesne i mogą prowadzić do zakażeń. Goją się trudno i długo. Nieleczone mogą doprowadzić nawet do śmierci w wyniku zakażeń.
Rana odleżynowa rozwija się stopniowo. Najpierw w miejscu ucisku dochodzi do zaczerwienienia, niewielkiego obrzęku i bólu. Potem pojawia się zasinienie. Skóra się łuszczy. Powstaje martwa tkanka, która oddziela się od tkanki zdrowej. Tworzy się tam owrzodzenie, z którego najpierw wydziela się płyn surowiczy, a wkrótce potem – miejsce to ropieje.
Pamiętaj o kilku ważnych zasadach – czyli zapobieganie i leczenie odleżyn.
- Odleżynom należy przede wszystkim zapobiegać stosując odpowiednią profilaktykę np. zmieniać pozycję pacjenta, stosować odpowiednie poduszki i materace zmiennociśnieniowe.
- Aby rana odleżynowa nie uległa zakażeniu, zastosuj lek o działaniu antyseptycznym, np. octenisept, który ją zdezynfekuje;
- Jeśli odleżyna jest już zakażona, zastosuj lek o działaniu antyseptycznym, np. octenisept, który ją zdezynfekuje;
- Po zdezynfekowaniu rany załóż specjalistyczny opatrunek na odleżyny odpowiednio dobrany do rany. Na przykład zastosuj opatrunek hydrowłóknisty, który wchłania wysięk i częściowo wypełnia wnętrze rany. Na nim możesz położyć opatrunek piankowy. Dodatkowo zabezpieczy on ranę przed przesiąkaniem;
- Opatrunki odleżynowe zmieniaj co trzy dni, chyba że wcześniej ulegnie one przesączeniu;
- Zmieniając opatrunek pamiętaj, aby po zdjęciu opatrunku zawsze przemyć ranę lekiem antyseptycznym.
WAŻNE: Rany odleżynowe są trudne do leczenia. Dlatego, gdy się one pojawią, zawsze skontaktuj się z lekarzem lub pielęgniarką specjalizującą się w leczeniu ran. To osoby, które podpowiedzą Ci jak pielęgnować odleżyny, czym leczyć odleżyny oraz jak zapobiegać odleżynom jeszcze przed ich wystąpieniem.
