Co to jest stopa cukrzycowa?
W pierwszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie co to jest stopa cukrzycowa? Otóż następstwem groźnej choroby cywilizacyjnej, jaką jest cukrzyca, często bywa rozwój mikroangiopatii oraz neuropatii cukrzycowej. Towarzyszy temu sukcesywne wyniszczenie w obszarze naczyń krwionośnych, co skutkuje problemami krążeniowymi – destabilizacją transportu tlenu, a także substancji odżywczych do tkanek. Chroniczna niewydolność naczyniowa, połączona dodatkowo z uszkodzeniami włókien nerwowych zlokalizowanych w obrębie stopy, sprzyja z kolei powstawaniu owrzodzeń, które nieodpowiednio leczone, mogą doprowadzić do konieczności amputacji.
Cukrzyca stopowa i jej przyczyny są wynikiem hiperglikemii, czyli zbyt dużego stężenia cukru we krwi. Przyczyny stopy cukrzycowej można podzielić na dwie grupy – neurogenne i naczyniowe. Z pierwszą związana jest neuropatia obwodowa, która powoduje stopniowy zanik funkcji nerwów i sprzyja zwiększonej podatności stopy na różne urazy. Przyczyny naczyniowe z kolei, to wspomniane już uszkodzenia naczyń (głównie tętnic), pogorszenie ich elastyczności i skłonności miażdżycowe.
Wiemy już, jak niebezpieczne konsekwencje dla zdrowia i życia, niesie ze sobą stopa cukrzycowa. Objawy, jakie towarzyszą tej jednostce chorobowej, na początku mogą wydawać się błahe, dlatego tak często są lekceważone. Mrowienie czy delikatne odrętwienia w obrębie nóg, sprawiają, że bagatelizuje się też dalsze niepokojące sygnały, takie jak częstsze otarcia naskórka, odciski czy inne, trudno gojące się rany występujące w obrębie stóp. Gorsze stadia chorobowe to deformacje kostne, a nawet martwica tkanek.
Leczenie i właściwa pielęgnacja stopy cukrzycowej – kluczem do uniknięcia powikłań
Leczenie stopy cukrzycowej jest procesem trudnym i czasochłonnym, ale może uchronić ją przed amputacją. Wskazana jest w tym przypadku specjalistyczna opieka diabetologa oraz poradni leczenia stopy cukrzycowej, w skład której wchodzą specjaliści, którzy zapewniają prawidłowy nadzór medyczny nad chorym. Profilaktyka i leczenie stopy cukrzycowej w dużej mierze opierają się na właściwej pielęgnacji kończyn dolnych – odpowiednim doborze wkładek do obuwia, leczeniu owrzodzeń, usuwaniu odcisków oraz leczeniu ran w obrębie stopy. W odpowiednim postępowaniu ważna jest staranna kontrola stóp i szybka reakcja gdy zauważamy jakąkolwiek ranę. W pierwszej kolejności musimy ranę oczyścić np. za pomocą wody a następnie użyć leku odkażającego bez zawartości alkoholu, bezbarwnego, żeby nie zaburzyć wyglądu rany, o szerokim zakresie skuteczności na bakterie i grzyby – np. octenisept.
Ostatnim krokiem jest założenie na ranę opatrunku. W przypadku osób chorób na cukrzycę warto skorzystać z konsultacji pielęgniarki z poradni leczenia stopy cukrzycowej. O tym, jaki opatrunek będzie właściwy na stopę cukrzycową decyduje specyfika ran i uszkodzeń, z jakimi zmaga się diabetyk oraz zalecenia lekarza prowadzącego. Podczas leczenia ran w obrębie stopy najczęściej stosuje się opatrunki na stopę cukrzycową. Dobór opatrunku specjalistycznego zależy od rany – często używamy okluzyjnych opatrunków piankowych, które chłoną wysięk z rany i zapewniają większy komfort choremu. Przy leczeniu infekcji i profilaktyce używa się leków odkażających oraz opatrunków w postaci żelu z zawartością oktenidyny np. octenilin żel. Często stosuje się także opatrunki z zawartością srebra, które dodatkowo wspomaga leczenie zainfekowanych ran.
Warto pamiętać o starannej pielęgnacji skóry stóp, nie dopuszczając do przesuszenia skóry, tworzenia się odcisków, nagniotków czy modzeli, które w konsekwencji sprzyjają pojawianiu się ran. Nie należy samodzielnie usuwać wyżej wymienionych zmian tylko korzystać ze specjalistycznych miejsc, jakim są gabinety podologiczne.
Stopa cukrzycowa to nie wyrok
Po przedstawieniu przyczyn, objawów i zagrożeń, widać, jak wymagającym schorzeniem jest stopa cukrzycowa. Leczenie w takich wypadkach jest niełatwe, ale medycyna dysponuje obecnie szerokim spektrum rożnego rodzaju metod i środków w tym względzie. Możliwe jest skuteczne zahamowanie powikłań i w miarę normalne funkcjonowanie w codziennym życiu osoby dotkniętej tą uciążliwą przypadłością. Mamy nadzieję, że artykuł okazał się pomocny w zrozumieniu specyfiki choroby, a w połączeniu z dokładnymi zaleceniami pracowników poradni stopy cukrzycowej, dostarczył niezbędnej wiedzy o tym jak dbać o stopę cukrzycową.